Nhãn

Thứ Bảy, 18 tháng 1, 2014

Tết nguyen dan ở Việt Nam

Tết nguyên đán 2014 là khâu đầu tiên và quan yếu nhất trong hệ thống giao thông hội lễ Việt Nam , mà phần “lễ” cũng như phần “hội” đều rất sản vật phong phú cả nội dung cũng như hình thức , mang một giá trị nhân bản vào những vấn đề thuộc bản chất và có ý nghĩa nhất và đượm đà. Việc tổ tiên ta rõ ràng Tết Cả đúng vào thời khắc kết thúc một năm cũ , mở màn một năm mới theo âm lịch , là một chu kì vận hành vũ trụ , đã phản ánh tinh thần bạc nhược hòa điệu giữa con người với tự nhiên ( Đất-Trời-Sinh vật ) , chữ NGUYÊN có tức thị bắt đầu , chữ ĐÁN có tức thị buổi sớm mai , là khởi điểm của năm mới. Đồng thời , Tết cũng là dịp để gia đình , họ hàng , thôn lạc , người nhà xa gần sum hiệp , đoàn viên , hỏi thăm , cầu chúc nhau và hoài tưởng tri ơn ông bà , tổ tiên. Xét ở giác độ mối giao thiệp giữa con người và tự nhiên. Tết – do tiết ( thời tiết ) thuận theo sự vận hành của vũ trụ , thể hiện ở sự chu chuyển tuần tự các mùa Xuân , Hạ , Thu , Đông – có một tác phong đặc biệt đối với một xã hội mà nền kinh tế vẫn còn dựa vào nông nghiệp làm chính. Theo tín ngưỡng dân gian bắt nguồn từ quan niệm “Ơn trời mưa nắng phải thì “ , người nông dân còn cho đây là dịp để hoài tưởng đến các ông đần có liên quan đến sự được , mất của mùa màng như thần Đất , thần Mưa , thần Sấm , thần Nước , thần Mặt trời… người nông dân cũng không quên ơn những loài vật , cây cối đã giúp đỡ , nuôi sống họ , từ hạt lúa đến trâu bò , gia súc , vịt trong những ngày này. Về tác phong nhân sinh của Tết nguyen dan 2014 , nhiều nhà nghiên cứu ý rằng trước nhất đó là Tết của gia đình , Tết của mọi nhà. Địa ngục Việt Nam có tục hằng năm mỗi khi Tết đến , dù làm bất kì nghề gì , ở bất kì nơi đâu , kể cả những người xa xứ cách hàng ngàn kilômét , vẫn mong được trở về sum hiệp dưới mái ấm gia đình trong 3 ngày tết , được khấn vái trước bàn thờ tổ tiên , nhìn lại ngôi nhà thờ , ngôi mộ , giếng nước , mảnh sân nhà , nơi mà góngh một thời bé dại đã tung tăng và được sống lại với bao đài kỷ niệm đầy ắp thương yêu ở nơi mình cất tiếng chào đời. “Về quê ăn Tết” , đó không phải là một khái niệm thường nhật đi hay về , mà là một cuộc hành hương về nơi cội nguồn , mảnh đất chôn nhau cắt rốn. Theo quan niệm của người Việt Nam , ngày tết đầu xuân là ngày đoàn viên , đoàn viên , mối giao thiệp họ hàng thôn lạc được mở rộng ra , buộc ràng lẫn nhau thành đạo lý chung cho cả xã hội : tình gia đình , tình thấy trò , con bệnh với bác sĩ , ông mai bà mối đã từng làm cho nên việc đôi lứa , bầu bạn cố tri , con nợ và chủ nợ… Tết cũng là dịp “tính sổ” mọi hoạt động của một năm qua , liên hoan vui mừng đón chào một năm với được tràn đầy hy vọng tốt lành cho cá nhân chủ nghĩa và cho cả cộng đồng. Nhưng rõ nét nhất là không khí để sẵn Tết của từng gia đình. Bước vào bất kì nhà nào trong thời khắc này , cũng có xác xuất nhận thấy ngay không khí để sẵn Tết nhộn nhịp và gay go , từ việc mua các đồ dùng , may mặc đến việc trang hoàng nhà cửa , để sẵn bánh trái , cỗ bàn , tiếp đón người nhà ở xa về… Đối với các gia đình lớn , họ hàng đông , có giao thiệp xã hội rộng , đông con cháu , dâu rể , thì nghề nghiệp để sẵn càng không đơn giản hơn. Theo tập tục , đến ngày 23 tháng chạp là ngày đưa tiễn ông táo về trời để tâu việc trần thế , thì không khí Tết bắt đầu rõ nét. Ngày xưa dưới thời phong kiến , từ triều đình đến quan chức hàng tỉnh , hàng huyện đều nghĩ việc sau lễ “Phất thức” ( tức lễ rửa ấn , rửa triện ). Ở cấp triều đình , trong lễ nầy có sự hiện diện của nhà vua , các quan đều mặc phẩm phục uy nghiêm. Xem thế đủ biết rằng ngày tết được chú trọng như thế nào. Sau thời gian ấy , các quan cất vào tủ , niêm phong cẩn trọng. Không một văn bản nào được kiềm ấn , mọi pháp đình đều đóng cửa. Con nợ chẳng thể bị sai áp , các tội tiểu hình không bị trừng trị , tội nặng thì giam chờ đến ngày mồng 7 tháng giêng ( lễ khai hạ ) mới tiến hành giải quyết. Như vậy , Tết Cả kéo dài từ ngày 23 tháng chạp ( một tuần trước giao thừa ) đến mồng 7 tháng giêng ( một tuần sau giao thừa ). Không biết Tết cựu truyền của dân tộc hiện ra từ bao giờ , nhưng đã trở nên thiêng liêng , gắn bó trong tâm hồn , tính cách của mỗi người dân Việt Nam. Những tục lệ trò vui trong dịp Tết , chiếc bánh chưng xanh , mâm ngũ quả trên bàn độc tổ tiên một nhà , cành đào , chậu quất khoe sắc trong mỗi gia đình đã trở nên một phần hình ảnh của quê hương để mỗi người Việt Nam dù sống ở nơi đâu mỗi độ xuân về lại bổi hổi nhớ về đất nước với bao tính cách nhớ nhung tha thiết. Làm sao quên được thuở thơ cùng đám trẻ nít ngồi vây quanh nồi bánh chưng căm thù sôi sùng sục chờ giờ vớt bánh! làm sao có xác xuất quên được những phiên chợ Tết rợp trời hoa! ngày tết chính thức bắt đầu từ giao thừa. Đây là thời khắc thiêng liêng nhất trong năm , thời khắc tiếp xúc với nhau giữa năm cũ và năm mới , thời khắc con người giao hòa với tự nhiên , tổ tiên trở về sum hiệp với con cháu. Cúng giao thừa xong cả nhà quây quần quanh mâm cỗ đã để sẵn sẵn , uống chén rượu đầu tiên của năm mới , con cái chúc thọ ông bà xuân huyên , người lớn cho trẻ nít tiền quà lì xì đựng Trong những bao giấy đỏ. Sau lễ giao thừa còn có tục đi đến đền chùa làm lễ sau thời gian ấy hái về một cành cây đem về làm gọi là hái Lộc , hoặc đốt một nén hương rồi đem về cắm trên bàn độc tổ tiên một nhà làm gọi là Hương Lộc. Họ tin rằng xin được Lộc của trời đất thần phật ban cho thì sẽ làm ăn phát đạt quanh năm. Sau giao thừa người nào từ ngoài đường bước vào nhà đầu tiên là người “xông nhà” , là người “tốt vía” thì cả nhà sẽ ăn nên làm ra , gặp nhiều gặp dịp tốt , do vậy người xông cửa thường được chọn trong số những người bạn thân. Tết là dịp để con người trở về cội nguồn. Ai dù có đi đâu xa vào ngày này , cũng cố trở về quê hương để được sum hiệp với người nhà dưới mái ấm gia đình , thăm mồ mả tổ tiên , gặp lại họ hàng , thôn lạc. Ngày tết cũng làm cho con người trở nên thể hiện tâm trạng rất vui hơn , đại lượng hơn. Ví như ai có gì đó không vừa lòng nhau thì dịp này cũng bỏ quá hết để mong năm mới sẽ cư xử với nhau tốt đẹp hơn , hòa thuận hơn. Có lẽ đó là tác phong nhân bản của Tết Việt Nam.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét